भारतात अनेक तरुण मोठी स्वप्न पाहतात. काही त्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करून त्यांना खरेही करतात. Agnikul Cosmos ही अशीच एक गोष्ट आहे – जी आजच्या भारतातल्या नव्या युगाचा, नव्या अंतराळ क्रांतीचा चेहरा बनली आहे.
🚀Agnikul Cosmos म्हणजे काय?
Agnikul Cosmos हे एक IIT Madras startup आहे, जे भारतातल्या खासगी अंतराळ क्षेत्रात झपाट्याने पुढे येत आहे. ही कंपनी २०१७ मध्ये काही तरुण अभियंत्यांनी सुरू केली. त्यांचा उद्देश एकदम स्पष्ट होता – भारतात तयार केलेल्या रॉकेट्सद्वारे लहान उपग्रह पृथ्वीच्या कक्षेत पाठवणे.
🔧3D प्रिंटेड रॉकेट इंजिन – एक क्रांती
Agnikul ने विकसित केलेलं Agnilet हे जगातील पहिलं एकसंध (single-piece) 3D प्रिंटेड सेमी-क्रायोजेनिक रॉकेट इंजिन आहे. पारंपरिक तंत्रज्ञानाच्या तुलनेत हे इंजिन खूपच कमी वेळात, कमी खर्चात आणि अधिक अचूकतेने तयार होतं – केवळ ७५ तासांत!
ही नवोन्मेषपूर्ण पद्धत Indian startup in space tech क्षेत्रात एक मैलाचा दगड ठरली आहे. भारतात बनवलेलं आणि पूर्णपणे 3D प्रिंटेड असलेलं हे इंजिन जागतिक स्तरावर भारताची गुणवत्ता दाखवतं.
🛰️भारतातलं पहिलं खासगी प्रक्षेपण
३० मे २०२४ रोजी, Agnibaan SOrTeD हे Agnikul चं रॉकेट, श्रीहरिकोटा येथून त्यांच्या खासगी लॉन्च पॅडवरून यशस्वीरित्या उड्डाण करतं. ही गोष्ट भारतासाठी ऐतिहासिक ठरली – कारण हे होतं पहिलं पूर्णपणे खासगी पॅडवरून उडालेलं रॉकेट. ८ किमी उंची गाठत या मिशनने अनेक नवीन पायंडे पाडले.

🤝ISRO आणि IN-SPACe यांचं मोलाचं योगदान
अग्निकूल कॉसमॉस ला ISRO आणि IN-SPACe या शासकीय संस्थांचं सहकार्य लाभलं आहे. रॉकेटच्या सुरक्षेसाठी वापरलेली ‘Flight Termination System’ देखील ISRO नेच विकसित केली आहे. ही भारतातल्या सार्वजनिक-खासगी भागीदारीचं एक आदर्श उदाहरण आहे.
💡का आहे हे यश खास?
- Agnikul Cosmos मुळे भारतात खासगी अंतराळ प्रक्षेपणाचा नवा अध्याय सुरू झाला आहे.
- ही आहे Make in India आणि Startup India मोहिमेची यशस्वी फळं.
- Agnikul सारखं Indian startup in space tech क्षेत्रात आता जागतिक बाजारपेठेत स्पर्धा करू शकतं.
- IIT Madras चं समर्थन आणि भारतीय अभियंत्यांची चिकाटी यामुळे या प्रकल्पाला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यता मिळत आहे.
🌍 पुढचं पाऊल
अग्निकूल कॉसमॉस सध्या ‘Agnibaan’ या त्याच्या मुख्य रॉकेटवर काम करत आहे, जे लवकरच लघु उपग्रह पृथ्वीच्या कक्षेत स्थापित करेल. त्यांच्या यादीत ३० पेक्षा जास्त आंतरराष्ट्रीय आणि देशांतर्गत ग्राहक आधीच तयार आहेत.
🇮🇳 अभिमानाचा क्षण
आज भारत अवकाशात झेपावतो आहे, पण पारंपरिक मार्गाने नव्हे – तर स्वतःची नवी वाट चोखाळत आहे. Agnikul Cosmos सारख्या संस्थांमुळे भारताचं नाव जागतिक अंतराळ तंत्रज्ञान क्षेत्रात प्रखरपणे उजळू लागलं आहे.
“भारतीय मेंदू, भारतीय तंत्रज्ञान आणि जागतिक दृष्टी – हाच आपल्या भविष्यातील भारताचा खरा मंत्र आहे!”