अरे! आज, मला आपल्याशी एका गोष्टीबद्दल बोलायचे आहे जे आपल्या सध्याच्या आधुनिक युगात अत्यंत महत्वाचे आहे ते म्हणजे ऑनलाइन सुरक्षित कसे रहावे याच्या टिप्स tips how to stay safe online.
इंटरनेटद्वारे मिळणाऱ्या सर्व फायदयांसोबत त्याद्वारे उद्भवणाऱ्या धोकयांपासून सुद्धा सावध असणे काळाची गरज आहे.
पण काळजी करू नका, स्वतःला आणि आपल्या वैयक्तिक माहितीला सुरक्षित ठेवण्यासाठी आपण काही व्यावहारिक टिपा पाहूया.
यामाहीतीद्वारे आपण इंटनेट विश्वात सुरक्षित राहु शकतो.
चला तर माहिती करून घेऊ त्या सुरक्षितेच्या माहितीबद्दल…
ऑनलाइन सुरक्षित कसे रहावे याच्या टिप्स
या ऑनलाइन किंवा डिजिटल जगात आपली सुरक्षिता ही खूप महत्वाची आहे , कारण आपली थोडीशी दुर्लक्षिता किंवा चूक ही आपली बँक अकाऊंट रिकामे करू शकते.
किंवा आपली सामाजिक प्रतिमेला नुकसान पोहचवु शकते. यासाठी कृपया खालील ऑनलाइन सुरक्षित कसे राहावे याच्या टिप्स काळजीपूर्वक वाचा व आत्मसात करा.
1.आपले पासवर्ड मजबूत करा
आपण सर्व जण आपल्या कोणत्याही ऑनलाइन अकाऊंटसाठी पासवर्ड वापरतो, पण सहज लक्षात राहावा म्हणून आपण सोपं पासवर्ड वापरत असतो.
परंतु, सोप्या आणि सहज अंदाज बांधता येण्याजोगे पासवर्ड वापरणे म्हणजे हॅकर्ससाठी समोरचे दार उघडे ठेवण्यासारखे आहे.
म्हणून, मजबूत पासवर्ड तयार करणे महत्वाचे आहे. त्यात अपरकेस (मोठी लिपि) आणि लोअरकेस (लहान लिपि) अक्षरे, संख्या (नंबर्स) आणि विशेष वर्ण (स्पेशल कॅरेक्टरस ) एकत्र वापरुन पासवॉर्ड तयार करा.
आणि “password123” किंवा आपली जन्मतारीख यासारख्या पासवर्ड म्हणून वापरणे कटाक्षाने वापरणे टाळावे.
उदाहरण: “doglover1” ऐवजी, “D0gL0v3r$ecurity” यासारखे सर्व अक्षरे ,संख्या वर्ण एकत्र वापरुन पासवर्ड तयार करून वापरणे.
2. टू-फॅक्टर ऑथेंटिकेशन सक्षम करा (2एफए)
कोणत्याही अॅप्लिकेशन किंवा आपल्या ऑनलाइन अकाऊंट मध्ये लॉग इन करण्यासाठी पासवर्ड टाकल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या फोनवर मिळणारे कोड तुम्हाला माहित आहेत का?
हे दोन-घटक प्रमाणीकरण Two-Factor Authentication आहे आणि हे संरक्षणाचा एक मजबूत थर आहे.
Two-Factor Authentication द्वारे हे सुनिश्चित होते की जरी एखाद्याला आपला पासवर्ड माहित असला तरीही ते अद्याप आपल्या डिव्हाइसवर पाठविलेल्या त्या अद्वितीय कोडशिवाय आपल्या खात्यात प्रवेश करू शकत नाहीत. ऑनलाइन सुरक्षित कसे रहावे याच्या टिप्स (tips how to stay safe online) वापरुन अधिक सुरक्षित बाळगता येईल.
उदाहरण: जेव्हा आपण आपल्या ईमेलमध्ये लॉग इन करता तेव्हा आपण आपला पासवर्ड प्रविष्ट कराल आणि नंतर प्रवेश मिळविण्यापूर्वी आपल्याला प्रवेश करण्यासाठी आपल्या फोनवर एक कोड पाठविला जाईल.
3. फिशिंग घोटाळ्यांपासून सावध राहा
फिशिंग स्कॅम म्हणजे पासवर्ड किंवा क्रेडिट कार्ड डिटेल्ससारखी वैयक्तिक माहिती चोरी करण्यासाठी स्कॅमर्सद्वारे आपल्याला फसवण्याचा छुपा प्रयत्न आहे.
ते बर्याचदा बनावट ईमेल किंवा वेबसाइट्स वापरतात जे जवळजवळ वास्तविक ईमेलसारखेच दिसतात.
आपल्याला आलेल्या ईमेल वरील प्रेषकाचा म्हणजे पाठविणाऱ्याचा ईमेल पत्ता नेहमी काळजीपूर्वक तपासा आणि ईमेलमधील दुवे (लिंक्स) किंवा संलग्नकांबद्दल सावध गिरी बाळगा.
उदाहरण: यामध्ये आपल्याला आपल्या बँकेकडून असल्याचा दावा करणारा एक ईमेल प्राप्त होतो, ज्यात आपले खाते तडजोड / बंद झाल्याचे म्हटले जाते आणि ते दुरुस्त करण्यासाठी दुव्यावर (लिंकवर ) क्लिक करण्याची विनंती केली जाते.
या अक्श्या फसव्या मेल किंवा एसएमएस मधील लिंकवर क्लिक करण्याऐवजी थेट तुमच्या बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन तेथून लॉग इन करा.
4. आपले डिव्हाइस नियमितपणे अद्यतनित करा
नेहमी आपल्या फोन वर किंवा संगणकावर पॉप अप होणारे सॉफ्टवेअर अद्यतने (software update ) त्रासदायक वाटू शकतात, परंतु ते आपल्या डिजिटल सुरक्षिततेसाठी महत्त्वपूर्ण आहेत.
या अद्यतनांमध्ये (updates) बर्याचदा सुरक्षा मधील सुधारणा असतात जे आपल्याला ज्ञात असुरक्षिततेपासून वाचवतात.
उदाहरण: जेव्हा आपला फोन सॉफ्टवेअर अपडेट नोटिफिकेशन दर्शवितो, तेव्हा त्याकडे दुर्लक्ष करू नका; आपले डिव्हाइस सुरक्षित ठेवण्यासाठी नवीनतम आवृत्ती स्थापित करा.
5. सोशल मीडिया शेअरिंगपासून सावध राहा
सध्या आपण एक आभासी जीवन सुद्धा सोशल मीडिया द्वारे जगत असतो. यात आपल्याला आपल्या आयुष्यातील काही भाग सोशल मीडियावर सामायिक (शेयर ) करणे आवडते, परंतु ओव्हरशेअरिंग धोकादायक असू शकते.
आपण सार्वजनिकरित्या काय पोस्ट करता याबद्दल सावध गिरी बाळगा, कारण सायबर गुन्हेगार आपल्याविरूद्ध वैयक्तिक माहितीचा वापर करू शकतात.
उदाहरण: आपण घरपसून दूर असताना सुट्टीचा आनंद घेत असताना तेथील फोटोस,व्हिडिओ पोस्ट करणे टाळा, कारण हे याद्वारे संभाव्य चोरांना सूचित करते की आपले घर रिकामे आहे.
6. आपले वाय-फाय नेटवर्क सुरक्षित करा
आपले घरचे वाय-फाय नेटवर्क हे आपल्या डिव्हाइसचे प्रवेशद्वार आहे, म्हणून ते चांगले संरक्षित आहे याची खात्री करा.
मजबूत पासवर्ड वापरा, डब्ल्यूपीए 2 किंवा डब्ल्यूपीए 3 (WPA2 or WPA3 ) एन्क्रिप्शन द्वारे सक्षम करा आणि आपल्या राउटरवरील डिफॉल्ट अॅडमिन क्रेडेंशियल्स बदला.
उदाहरण: अनधिकृत वापरकर्त्यांना दूर ठेवण्यासाठी आपल्या वाय-फायसाठी “MyH0m3N3tworkIsSecur3!” यासारखा पासवर्ड सेट करा.
7. संवेदनशील व्यवहारांसाठी सार्वजनिक वाय-फाय टाळा
सार्वजनिक वाय-फाय नेटवर्क हे सोयीस्कर असू शकतात, परंतु ते बर्याचदा असुरक्षितही असतात, ज्यामुळे हॅकर्सना आपला डेटा इंटरसेप्ट करणे सोपे होते.
सार्वजनिक वायफायशी कनेक्ट असताना आपण ऑनलाइन बँकिंगसारखे संवेदनशील व्यवहार करणे टाळले पाहिजे.
उदाहरणार्थ: कॅफेच्या विनामूल्य वाय-फायमध्ये कॉफीची चुस्की घेताना आपल्या ऑनलाइन बँकिंगमध्ये लॉग इन करू नका किंवा खरेदी करू नका; आपण सुरक्षित नेटवर्कवर येईपर्यंत थांबा.
8. नियमितपणे आपला डेटा बॅकअप घ्या
सायबर हल्ला किंवा हार्डवेअर निकामी झाल्यामुळे आपले सर्व मौल्यवान फोटो आणि महत्वाच्या फाईल्स गमावण्याची कल्पना करून बघा.
असे काही होऊ नये म्हणून नेहमी आपला डेटा नियमितपणे बाह्य हार्ड ड्राइव्ह किंवा सुरक्षित क्लाउड स्टोरेज सेवेत बॅकअप घेत रहा.
उदाहरण: आपल्या संगणक आणि स्मार्टफोनवर स्वयंचलित बॅकअप सेट करा जेणेकरून आपला डेटा नेहमीच सुरक्षित राहील.
9. व्हर्च्युअल प्रायव्हेट नेटवर्क (व्हीपीएन) वापरा
व्हीपीएन VPN आपले इंटरनेट कनेक्शन एन्क्रिप्ट करून, आपल्या ऑनलाइन क्रियाकलापांना हॅकर्स पासून खाजगी ठेवून, विशेषत: सार्वजनिक वाय-फाय वापरताना सुरक्षिततेचा अतिरिक्त थर जोडतो.
उदाहरण: कॉफी शॉपमध्ये आपल्या कामाच्या ईमेलमध्ये प्रवेश करण्यापूर्वी, आपले संप्रेषण खाजगी राहील याची खात्री करण्यासाठी आपले व्हीपीएन चालू करा.
10. सायबर सुरक्षेबद्दल स्वतःला शिक्षित करा
ऑनलाइन सुरक्षित कसे रहावे याच्या टिप्स (tips how to stay safe online) या टिप्स द्वारे आपण नेहमीच नवीनतम सायबर सुरक्षा धोके आणि सर्वोत्तम पद्धतींसह आपण अद्ययावत रहिले पाहिजे.
आपल्याला जितके अधिक माहित असेल तितके आपण डिजिटल जगात स्वत: चे संरक्षण करण्यासाठी सुसज्ज राहिले पाहिजे.
उदाहरण: उदयोन्मुख धोके आणि टिप्सबद्दल माहिती ठेवण्यासाठी प्रतिष्ठित सायबर सुरक्षा ब्लॉग आणि न्यूज आउटलेट्सचे यांचे अनुसरण करा.
सारांश
या सोप्या परंतु प्रभावी धोरणांची अंमलबजावणी करून, आपण डिजिटल जगात सुरक्षितपणे नेव्हिगेट करण्यासाठी चांगले तयार असाल.
लक्षात ठेवा, हे सर्व आपल्या ऑनलाइन क्रियाकलापांबद्दल सक्रिय आणि जागरूक असण्याबद्दल आहे. ऑनलाइन सुरक्षित कसे रहावे याच्या टिप्स(tips how to stay safe online) वापरुन आपण नेहमी डिजिटल जगात नेहमी सुरक्षित रहा!
5 जी तंत्रज्ञानाचा उदय | The Rise Of 5G Technology
The role of technology in education | शिक्षणातील तंत्रज्ञानाची महत्त्वपूर्ण भूमिका
